ภาวะออทิสติคสเปคตรัม

                  พฤติกรรมที่ผิดปกติของเด็กภายในขวบปีแรกที่น่าจะคิดถึงภาวะออทิสติคสเปคตรัม ควรเฝ้าระวังความผิดปกติเหล่านี้ และใส่ใจไว้ว่าอาจจะเป็นความผิดปกติจากโรคหรือ ภาวะอย่างอื่น ด้วยก็ได้ ส่วนมากจะพบว่ามีความล่าช้าและความผิดปกติทางด้านสังคม การสื่อความหมายและภาษา ขาดการสร้างจินตนาการตั้งแต่อายุภายใน 1-3 ปี บางคนดูเหมือนว่ามีพัฒนาการทุกอย่าง อยู่ในเกณฑ์ปกติในระยะ 1-2 ปีแรกก่อนที่จะพฤติกรรมผิดปกติปรากฏให้เห็น

1. เด็กดูดนมได้ไม่ดี เหมือนกับไม่มีแรงดูด กลืนน้ำนมไม่เป็น
2. เด็กที่มีพฤติกรรมเงียบเฉย เป็นเด็กดีจนเกินไป หรือในทางตรงกันข้ามเด็กอาจจะกรีดร้อง เสียงดังโดยไม่ยอมหยุดและหาสาเหตุของ การร้องไห้ไม่ได้
3. เด็กแสดงท่าทีไม่ชอบและไม่สนใจที่จะให้คนอุ้มหรือกอดรัด
4. เด็กแสดงพฤติกรรมไม่ชอบอย่างมากถ้าถูกเปลี่ยนผ้าอ้อมหรืออาบน้ำหรือสระผม
5. เด็กแสดงความไม่สนใจคนที่มาดูแลเด็กทุกคน เด็กจะชอบการอยู่คนเดียวมากกว่า แต่อาจจะมีการติดคนใดคนหนึ่งได้บ้าง
6. เด็กไม่มองตาแม่ หรือบุคคลอื่น แม้แต่ขณะที่อุ้มให้ดื่มนม เด็กไม่แสดงกิริยาท่าทางหรือส่งเสียงเพื่อให้คนเลี้ยงเข้ามาหา
7. ถ้าเด็กเห็นคนเลี้ยงเข้าใกล้ จะมองเลยไปไม่แสดงปฏิกิริยาอยากจะให้อุ้ม เช่น ไม่ยกแขนขึ้นและแอ่นตัวเหมือนเด็กปกติ
8. เด็กไม่มีการตอบสนองทางด้านอารมณ์ เช่นยิ้ม หรือหัวเราะเมื่อคนเลี้ยงเล่นด้วย เด็กไม่สามารถลอกเลียนแบบได้ แม้แต่การกระทำง่าย ๆ เช่น การตบมือ
9. เด็กไม่ส่งเสียงอ้อแอ้ อาจจะมีบ้างแต่ก็น้อยมาก เด็กไม่โต้ตอบ โดยการส่งเสียงคุยแบบเด็กทารกกับคนเลี้ยงดู ถ้าเด็กต้องการอะไรจะชี้นิ้วไปที่สิ่งนั้นไม่เป็น ได้แต่จับมือบุคคลที่อยู่ใกล้ไปที่สิ่งนั้นแทน
10. เด็กไม่สามารถดึงคนเลี้ยงดูให้สนใจในสิ่งของที่เด็กกำลังสนใจ หรือให้สนใจในการกระทำ ของเด็ก ไม่มีปฏิกริยาสนองตอบเมือคนเลี้ยงดูชวนให้เล่น เด็กจะแสดงความไม่สนใจของเล่น ทำท่าทางเฉยเมย ไม่สามารถแสดงอาการดีใจ หรือโบกมือทักทายคนที่คุ้นเคย
11. เด็กจะมีความผูกพันอย่างมากกับสิ่งของบางอย่าง เช่น หลอดดูดน้ำ การกดซักโครกซ้ำ ๆ เป็นต้น
12. ความรู้สึกของคนเลี้ยงดู สามารถจะบอกได้ถึงความเปลกประหลาดหรือการตกแต่งของพฤติกรรมของเด็กจากเด็กปกติอื่น ๆ ในวัยเดียวกัน

สาเหตุและภาวะที่เกี่ยวข้อง

ภาวะออทิสติค สเปคตรัม มีสาเหตุมาจากภาวะต่าง ๆ มากมายสิ่งใดก็ตามทำให้ พัฒนาการของสมองผิดปกติไป ซึ่งอาจจะเกิดได้ตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์ ระหว่างการตั้งครรภ์ ระหว่างการคลอดหรือหลังคลอดได้ เช่นมารดาที่เป็นโรคหัดเยอรมันระหว่างการตั้งครรภ์, เด็กที่เป็นโรคทูเบอรัสสเคลอโรสีสตั้งแต่กำเนิด เด็กขาดออกซิเจนระหว่างคลอด, การเจ็บป่วยของเด็กคลังคลอด เช่น โรคไข้สมองอักเสบ แม้แต่การเป็นหัดหรือโรคไอกรน ก็อาจทำให้พัฒนาการของสมองผิดปกติไปได้

โครโมโซมผิดปกติจะพบน้อยมาก เช่น ฟราไจล์เอ็กซ์ มักจะพบในเด็กออทิสติค ที่มีปัญญาอ่อนร่วมด้วย

แผนการรักษา

1 คือการกระตุ้นประสาทสัมผัสทั้ง 5

2 การกระตุ้นให้เด็กรู้จักตัวเอง

3 การกระตุ้นการรับรู้สิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ

4 การกระตุ้นให้รับรู้เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวร่างกายตามคำสั่ง

5 การกระตุ้นให้รับรู้เกี่ยวกับกิจวัตรประจำวันตามลำดับ

การกระตุ้นประสาทสัมผัสทางผิวกาย

การนวดขา ยกขาขึ้น นับ หนึ่งถึงสิบ

การกระตุ้นให้เด็กรู้จักตัวเอง

การที่จะให้เด็กได้รู้จักตัว และเริ่มรับรู้บุคคลในบ้านที่ใกล้ชิด คือ พ่อแม่ก่อนการกระตุ้นการรับรู้สิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ

ผู้ฝึกพูดชื่อสิ่งของและจับมือเด็กให้ชี้สิ่งนั้น

การกระตุ้นให้รับรู้เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวร่างกายตามตำสั่ง

ก่อนที่จะฝึกให้เด็กอะไร ผู้ฝึกควรพูดก่อนทุกครั้ง

การกระตุ้นให้รับรู้เกี่ยวกับกิจวัตรประจำวัน

ผู้ฝึกต้องพูดก่อนจะฝึกเด็กเสมอ เช่น จะให้เด็กแปรงฟันก็ต้องพูดว่า “แปรงฟัน” ไปด้วย

โดย  นพ.จักรพันธ์   สุศิวะ  กุมารแพทย์